Plenerowa ekspozycja
Plenerowa ekspozycja obiektów militarnych z okresu II Wojny Światowej. Schrony „Luftschutz-Splitterschutzzelle” z terenów Chełmka.
Kilka słów o przedsięwzięciu.
Na terenie Chełmka, w województwie małopolskim, w lesie obok nieczynnego wysypiska śmieci, od kilkudziesięciu lat spoczywają betonowe cielska schronów. Niemieckie budowle militarne typu „Luftschutz-Splitterschutzzelle” rozmieszczone były w okresie okupacji na terenie fabryki i pobliskiego osiedla. W okresie powojennym, z determinacją usuwano je z miejskiego krajobrazu. Ich solidna konstrukcja opierała się próbom kruszenia za pomocą młotów. Naoczni świadkowie twierdzą, że palono w ich wnętrzach ogniska a rozgrzane ściany polewano zimną wodą. Te zmagania również nie przyniosły rezultatów. Usunięto je dopiero za pomocą dźwigów i wywieziono do lasu. Do obecnych czasów zachowało się dziewięć obiektów – osiem w lesie obok wspomnianego wysypiska na Kamionce, jeden w lesie „Gruszka”. Schrony zostały wykonane z nakazu okupanta w miejscowym zakładzie betoniarskim rodziny Szymutków. przeciwlotnicze komórki ochrony przed odłamkami (Luftschutz-Splitterschutzzelle), nie służyły do walki, lecz do chronienia się osób, których służba wymagała przebywania na otwartym terenie podczas nalotów (strażników, kolejarzy, energetyków itd). Poziome szpary w betonowych skorupach nie służyły jako luki strzelnicze, umożliwiały jedynie obserwację terenu.
Miejski Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji w Chełmku postanowił przystąpić do w programu „Masz Głos”, by wspólnie z partnerami podjąć działania zmierzające do utworzenia plenerowej ekspozycji militarnych obiektów. Naszym zdaniem osobliwe cmentarzysko powinno pozostać w nienaruszonej formie. Należy jedynie podkreślić jego aspekt historyczny oraz ukazać procesy działania sił przyrody na strukturę budowli. Masz projekt zakłada:
– wykonanie tablicy informującej oraz oznakowań ułatwiających komunikację
z pobliskimi szlakami turystycznymi,
– wykonanie zabezpieczenia uniemożliwiającego ewentualną kradzieży eksponatów,
– przeprowadzenie obywatelskich akcji sprzątania zaśmieconego terenu.
– opracowanie i druku folderu informacyjnego oraz zamieszczenia na stronie ośrodka szczegółowego opisu,
– propagowanie ekspozycji, jako dziedzictwa kulturowego miejscowości i atrakcji turystycznej.
Cele projektu / jego znaczenie dla lokalnej społeczności:
– zachowanie unikalnych obiektów związanych z historia miejscowości i jej mieszkańców,
– wzbogacenie turystycznej oferty Gminy Chełmek,
– wzmacnianie obywatelskich postaw poprzez wspólne działania przy realizację projektu.
– likwidacja dzikiego wysypiska śmieci i ochrona krajobrazu.
Warunki konieczne do realizacji projektu
– uzyskanie zgody właściciela terenu (partnerskie współdziałanie) – Lasów Państwowych,
– uzyskanie akcesu wsparcia przez Gminę Chełmek akcji sprzątania terenu (koszty wywozu i
utylizacji śmieci).
– pozyskanie partnerów gwarantujących efektywną realizacje przedsięwzięcia.
Przebieg realizacji, terminy:
– formalności związane z uzyskaniem zgody właściciela terenu i akces gminy – grudzień 2016
– opracowanie i wykonanie tablicy informacyjnej, opracowanie treści folderu i publikacji
internetowej – marzec 2017,
– organizacja akcji sprzątania terenu, montaż tablicy i oznakowanie ścieżki – kwiecień 2017
– otwarcie ekspozycji – maj 2017.
Zakładane koszty realizacji:
– projekty graficzne tablicy, folderu i komunikacji wizualnej – praca własna MOKSiR
– druk tablicy, folderów – 500 zł.
– sprzątanie terenu, montaż tablicy, wyk zabezpieczenia przed ewentualna kradzieżą obiektów
praca własna, MOKSiR i wolontariusze,
– wynajem kontenera i wywóz nieczystości – 1500 zł (kwota szacowana, może ulec zmianie, w zależności od realnej ilości
Razem – ok. 2000 zł
Projekt realizujemy w ramach ogólnopolskiej akcji „Masz Głos” organizowanej przez Fundację im. Stefana Batorego i partnerów.
Pomysłodawca i koordynator:
Miejski Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji w Chełmku.
Partnerzy: Nadleśnictwo Chrzanów, Gmina Chełmek, Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Homo Faber, Klub Miłośników Ziemi Chełmeckiej, wolontariusze.
Patron medialny:
Tygodnik Ziemi Chrzanowskiej „Przełom”.
Informacje, sugestie, opinie – tel. 601661771 [email protected] moksir.chelmek.pl