Pomiń menu

Kolędujemy w Janowie w Roku dla Niepodległej

Wspólne kolędowanie to jedna z najmilszych świątecznych tradycji. Zbiorowe śpiewanie, nie tylko kolęd, jest czymś, co ludzi zbliża, jednoczy. Lubimy kolędy, bo dobrze nam się kojarzą, bo pamiętamy je z dzieciństwa, bo są ciepłe, melodyjne, piękne. Ale śpiewanie kolęd sprzed około wieku to coś wyjątkowego. Nie są to pieśni przypadkowe, ale utwory wykorzystujące semantyzacyjną moc powszechnie znanych melodii kolęd religijnych. W tych tekstach dochodzi do głosu refleksja dotycząca szczególnie ważnych sytuacji społecznych i politycznych. Jest kilka okresów, w których obserwuje się bujny rozwój kolęd aktualizowanych. Są nimi: powstanie styczniowe, I i II wojna światowa oraz początek lat osiemdziesiątych XX wieku. W okresie II wojny światowej na Lubelszczyźnie powstały niezwykle przejmujące kolędy partyzanckie. Z powiatu janowskiego, zachowało się kilka kolęd aktualizowanych z czasów Wielkiej Wojny. Jedną z nich, Hej bracia rodacy wesoła nowina! chcieliśmy przybliżyć mieszkańcom 24 stycznia w środę, kolędując w janowskich szkołach, w Urzędzie Miejskim, w Domu Pomocy Społecznej „Barka”. Próba wykonania starych pieśni, podobnie jak robili to nasi przodkowie, przez członków janowskiego koła PTTK i jego przyjaciół (A. Albiniak „Masz Głos janowski „) ze skromnym udziałem pracowników Biblioteki Pedagogicznej oraz sympatycznie podejmująca kolędników społeczność odwiedzanych placówek samorządowych, dała poczucie, że jesteśmy stąd, że łączy nas wspólna historia i tradycja. Warto ją pielęgnować.

Poniżej fragment śpiewanej kolędy. Tekst został zebrany przez prof. Tadeusza Seweryna w latach 1918-1919, nauczyciela janowskiego Gimnazjum Filologicznego, a w późniejszym okresie dyrektora Muzeum Etnograficznego w Krakowie.

(…)      Skarał Bóg Moskala, że tak niegodziwy

Srodze gnębił Polskę, legł i Prusak chciwy,

Co wydzierał wiarę Bóg zesłał nań karę,

hej kolęda, kolęda!

Austriak  także nie był od wielkiej parady

Za to, że nas krzywdził, sam wyszedł na dziady,

Już więcej nie będzie szukał zboża wszędzie

hej kolęda, kolęda!

Gdy już mamy wolność, o bracia rodacy

Trzeba wszystkim zgodnie jąć się wspólnej pracy

Trudu nie żałować  Polskę odbudować, hej, kolęda, kolęda!