Chcemy zostawić zielony ślad

Wyspa ciepła w mieście to nic przyjemnego. W lecie temperatura w jej obrębie potrafi być tropikalna, bo beton wolno oddaje ciepło i gorzej chłonie wodę, więc nie ma co liczyć na wilgoć. W Radomiu stop powiedziało temu stowarzyszenie Zielona Akcja.

Cel

Uwagę stowarzyszenia Zielona Akcja przyciągnął teren na radomskim osiedlu XV-lecia przy ul. Kusocińskiego. Betonowa pustynia – pas chodnika między pawilonami handlowymi, nieosłonięty żadną zielenią, w pobliżu bloki, które utrudniają cyrkulację powietrza. W dni upalne, o które w czasach ocieplenia klimatu nietrudno, takie miejsce jest niebezpieczne zwłaszcza dla ludzi starszych.

Nadarza się okazja

Stowarzyszenie zaapelowało do miasta o likwidację wyspy ciepła, powołując się na przyjęty przez Radom Plan Adaptacji Miasta do Zmian Klimatu. Początkowo nie było wielkiego entuzjazmu i chęci współpracy ze strony miasta, ale społecznicy znaleźli dobry argument, który przekonał włodarzy: wyspę ciepła można zlikwidować przy niewielkim nakładzie środków, bo strona społeczna zapewni drzewa i nakład pracy. Miasto zobowiązało się przygotować teren pod nasadzenia.

“Czasem zaangażowanie społeczne kończy się na słowach i stwierdzeniu: <niech prezydent to zrobi>. Tu było inaczej, oni faktycznie wzięli sprawy w swoje ręce, nie szczędzili czasu na rozmowy i ustalenia. Czasem oczywiście mówiliśmy innymi językami, ja muszę wszystko przekładać na możliwości budżetowe i kwestie formalno-prawne, ale doszliśmy do porozumienia i mam nadzieję, że nasza wspólna praca wkrótce zakończy się sukcesem”, mówił wiceprezydent Radomia Jerzy Zawodnik w wywiadzie dla „Gazety Wyborczej” z 21 lutego 2020.

Strategia

Zielona Akcja ogłosiła konkurs na pomysły zagospodarowania terenu przy ul. Kusocińskiego w sposób, który obniży temperaturę i podwyższy komfort mieszkańców z użytkowania placu. Dodatkowo w lutym 2020 r. zorganizowała sympozjum Eko-Miasto wspólnie z przedstawicielami organizacji społecznych i Urzędu Miasta. Do Prezydenta Radomia została też przekazana petycja, podpisana przez 100 osób i organizacji, czemu towarzyszyła duża konferencja prasowa. We wrześniu 2020 można było ruszać do pracy w terenie.

 Wielki finał

26 września na odbetonowanym terenie grupa ok. 50 osób wzięła udział w społecznym sadzeniu drzew i likwidacji wyspy ciepła. Przy Kusocińskiego przybyło 100m2 zieleni. Przy realizacji inicjatywy ze Stowarzyszeniem regularnie współpracowała Miejska Pracownia Urbanistyczna, Konserwator Przyrody, Miejski Zarząd Dróg i Komunikacji Wydział Ochrony Środowiska oraz takie podmioty jak: Łączy Nas Radom, Radomianie Dla Demokracji, „Gazetą Wyborczą” Radomska Inicjatywa Kobiet, Lasy Państwowe, Rodzinne Ogrody Działkowe. Warto podkreślić duże zaangażowanie młodzieży z Młodzieżowego Strajku Klimatycznego, LO im. K.K. Baczyńskiego, Zespołu Szkół Technicznych, samorządy uczniowskie. Lista zaangażowanych jest długa, są na niej koordynatorki akcji Masz Głos. Dlatego Fundacja Batorego i akcja Masz Głos mają dziś przy Kusocińskiego w Radomiu swoje własne drzewka.

W planach

Wiosną Stowarzyszenie planuje wrócić na wyspę ciepła, gdzie przy pomocy Leroy Merlin uzupełnią teren o zieleń okrywową. Z kolei jesienią planują – wraz z podmiotami, które spotkali przy realizacji wyspy ciepła – stworzenie skweru edukacyjnego w innej części miasta. Młodzież i wolontariusze, pracujący na rzecz nowego projektu Radomskie Drzewa, będą mogli uczyć się rozpoznawania rodzimych  gatunków drzew.

“Najważniejsza jest w naszym działaniu współpraca i wprowadzanie trwałej zmiany, z której mogą skorzystać następne pokolenia. Chcemy po sobie zostawić dobry ślad – nie ten węglowy, ale ten zielony”, mówi Jarosław Staniszewski, który prowadzi stowarzyszenie Zielona Akcji.

Super Samorząd 2020

Właśnie tę umiejętność współpracy doceniło jury Super Samorząd 2020, przyznając nagrodę za „nawiązanie współpracy z władzą samorządową i umiejętne budowanie partnerstw z innymi organizacjami. Urząd Miasta i aktywiści dobrze podzielili się obowiązkami wokół wspólnej sprawy likwidacji wyspy ciepła w Radomiu”.

*

Stowarzyszenie Zielona Akcja – przez pierwsze 6 lat grupa działała jako ruch nieformalny mieszkańców Radomia. W 2018 r. założyli stowarzyszenie zwykłe.  Na początku zajmowali się obroną Parku Kulturowego Stary Radom przed inwestycją Radomskiego Centrum Kultury (byli inicjatorami społecznego komitetu protestacyjnego) z pozytywnym skutkiem. Protestowali również w obronie doliny Kosówki przed inwestycjami szkodliwymi środowisko. Dziś, oprócz działań w ramach akcji Masz Głos, prowadzą społeczną inwentaryzację drzew w Radomiu. Zrobili do tego specjalną aplikację, której treści powstają dzięki wolontariatowi mieszkańców. Zielona Akcja zajmuje się także wspieraniem sąsiedzkich ogrodów społecznych. Pierwszy taki ogród już powstał w Radomiu.