Jak działać? Miasto Lepsze dla Ludzi: Diagnoza społeczna i szerzenie dobrych praktyk drogą do otwierania miasta na potrzeby mieszkańców
W wielu polskich miastach rozwiązania drogowe i infrastruktura skupiają się na potrzebach kierowców samochodów. Mieszkanki i mieszkańcy Łańcuta (woj. podkarpackie) postanowili przeciwstawić się temu trendowi i zadbać o to, by miasto stało się przyjaźniejsze dla pieszych i rowerzystów.
Krzysztof Jasiński, młody mieszkaniec Łańcuta, już od wielu lat dostrzegał problemy jakimi są ekspansja samochodów w mieście i wysoka liczba wypadków. W 2014 roku zebrał wokół siebie grupę znajomych, sąsiadów i sąsiadek i wspólnie z nimi rozpoczął starania o to, aby Łańcut stał się miejscem bezpieczniejszym i bardziej otwartym także dla pieszych i osób poruszających się na rowerach. Z takim celem grupa, pod nazwą Miasto Lepsze dla Ludzi, dołączyła do akcji Masz Głos, Masz Wybór.
Od lat zaangażowany w sprawy swojego miasta Krzysztof postanowił po pierwsze zebrać wiedzę konieczną do podjęcia działań – zarówno na temat tego, jak działać w społeczności lokalnej, jak wiedzę merytoryczną na temat architektury i infrastruktury przyjaznej ludziom. Jako reprezentant swojej grupy wziął udział w maszgłosowym szkoleniu rozpoczynającym akcję. Wystąpił do nas o przyznanie mini grantu, który wykorzystał na zakup publikacji tematycznych dla grupy.
W sierpniu grupa rozpoczęła proces diagnozy sytuacji –aktywistki i aktywiści poznawali opinie, uwagi i pomysły mieszkańców i mieszkanek Łańcuta za pomocą rozmów i ankiet. Zebrali 120 ankiet ze wszystkich dzielnic miasta. Kolejnym etapem diagnozy, zaplanowanym przez grupę jako forma przekazania szerszemu gronu mieszkańców i mieszkanek oraz przedstawicieli i przedstawicielek władz wiedzy zebranej w ankietach i przekucia jej w propozycje rozwiązań, miały być warsztaty i spotkania z mieszkańcami. Niestety na tym etapie grupa spotkała się z trudnościami, z jakimi boryka się wielu lokalnych działaczy i działeczek – kłopotliwy okazał się kontakt z władzami oraz dostęp do sal na spotkania. Spośród trzech zaplanowanych spotkań odbyło się jedno.
Głównym narzędziem informacji i komunikacji z mieszkańcami i mieszkankami Łańcuta stał się dla grupy internet, w tym zwłaszcza profil Miasto Lepsze dla Ludzi na Facebooku. Zamieszczane są na nim informacje o niebezpiecznych pod względem ruchu drogowego miejscach Łańcuta i o działaniach władz. Tym, na co w swojej działalności postawili członkowie grupy, jest też szerzenie wiedzy o dobrych praktykach. Na bieżąco śledzą rozwiązania stosowane w miastach polskich i zagranicznych i dzielą się nimi na Facebooku. Częścią zorganizowanego w ramach akcji spotkania była projekcja filmu „Ludzki wymiar”, na temat projektowania przestrzeni przyjaznej mieszkańcom.
Choć trudności w kontakcie z władzami spowodowały spowolnienie działań, grupie udało się osiągnąć znaczący sukces. Dzięki pozyskaniu wsparcia społeczności szkoły, w pobliżu której znajdowało się niebezpieczne przejście dla pieszych, udało się namówić władze do postawienia kładki nad ulicą. Grupa aktywnie pracuje nad polepszeniem relacji z władzami, czego efektem są plany budowy kolejnych kładek oraz wprowadzenie dzięki sugestiom grupy zmian do strategii rozwoju miasta. „Wpisano m.in. stworzenie przestrzeni wyłączonych z ruchu samochodowego, ograniczenie parkingów, budowę stojaków na rowery i ścieżek. Przed zmianami plan rewitalizacji nie skupiał się w ogóle na pieszych. Takie nasze powolne gadanie przynosi skutki” – opisuje sukcesy grupy Krzysztof Jasiński. Spotykając się z władzami i pokazując im nabywaną na bieżąco merytoryczną wiedzę, przedstawiciele grupy wypracowują sobie coraz silniejszą pozycję w dialogu z decydentami. W planach na przyszły rok jest nawiązanie bliższej współpracy z policją i wspólne ustalenie „Standardów bezpieczeństwa pieszych”.
Za swoje działania grupa Miasto Lepsze dla Ludzi otrzymała wyróżnienie w edycji akcji 2015/2016.