Porady na czas wakacyjnych lokalnych wydarzeń

Dożynki, festyn, odpust, święto dzielnicy, święto miasta, dni sąsiedzkie, „garażówka”, gminny dzień dziecka – w niemal każdej miejscowości w lecie odbywa się jakaś lokalna uroczystość. Nie brakuje ich też w sezonie jesienno-zimowym: andrzejki, mikołajki, wigilie. Każde z tych wydarzeń to szansa, aby spotkać ze sobą różne grupy ludzi, pomóc im nawiązać kontakt z przedstawicielami lokalnych władz, choć rzadko myśli się o lokalnych wydarzeniach właśnie w ten sposób.

Lokalne wydarzenia to najlepszy czas na nawiązywanie autentycznych relacji. Dla osób pracujących na co dzień w samorządzie lokalnym to moment, aby usłyszeć głos i potrzeby mieszkańców. Dla mieszkańców to okazja na mniej formalny kontakt z lokalnymi władzami. Jest wiele sposobów, aby obydwu stronom wspólnoty samorządowej dać okazję do spotkania i zachęcić do rozmowy.

Jeszcze jedna rzecz. Nie musicie organizować wszystkiego od zera – wykorzystajcie wydarzenie, które od lat cieszy się popularnością w Waszej miejscowości i zbiera w jednym miejscu mieszkańców, również tych, którzy być może niekoniecznie interesują się sprawami społecznymi. Może to wydarzenie kulturalne, koncert, zawody sportowe, których wcale nie organizujecie, ale możecie zrobić np. stoisko o tematyce samorządowej.

Pobierz poradnik „Spotkajmy się! Jak przy okazji lokalnych wydarzeń porozmawiać o samorządzie” [plik do druku – PDF, plik na czytniki]

Spotkajmy się, ale po co?

Zanim zdecydujecie, co konkretnie chcecie zorganizować w ramach wydarzenia, aby spotkać ze sobą mieszkańców i lokalne władze, pomyślcie, na jakiej zmianie w relacjach między nimi Wam zależy.

• Być może dążycie do poznania się obydwu stron – nie wszyscy, zwłaszcza w większych miejscowościach, znają swoich radnych, mieli okazję z nimi porozmawiać. Poznanie się zmniejszy dystans i ośmieli obie strony do kontaktów.
• Może chcecie przygotować rozmowę o lokalnym problemie czy pomyśle na zmianę, np. w formie dyżuru z radnymi czy spotkania z udziałem eksperta – zawsze znajdzie się ktoś, kto jest specjalistą w danej dziedzinie; rozejrzyjcie się wśród mieszkańców,  warto wykorzystać ich wiedzę.
• Może chcecie przybliżać mieszkańcom, czym zajmują się samorządowcy, kto za jakie sprawy odpowiada, czego można od nich oczekiwać. To ułatwi późniejsze kontakty. Konkursy wiedzy o gminie i samorządzie (na poziomie popularyzatorskim), quizy  i gry planszowe – to przykładowe pomysły.
• Jeśli dystans między samorządowcami a mieszkańcami jest tak duży, że kontaktów wzajemnych jest jak na lekarstwo, dobrze poszukać „lekkich” pomysłów na przełamanie lodów np. w formie rozgrywek sportowych czy gier terenowych.

 Menu działań w terenie

→ Plenerowy dyżur radnych

Zaproście radnych, wójta, burmistrza, prezydenta miasta na spotkanie z mieszkańcami w plenerze podczas lokalnego wydarzenia. Wyjaśnijcie, na czym będzie polegał dyżur, czego od nich oczekujecie, ile czasu powinni sobie zarezerwować, czy mają się przygotować do jakichś konkretnych tematów; jeśli wcześniej zapytaliście mieszkańców, jakie tematy ich interesują – przekażcie je radnym, ale nie jest to konieczne – rozmowy podczas dyżuru mogą być spontaniczne. Zaaranżujcie miejsce spotkania – postawcie kanapę lub ławkę, stolik, krzesła, aby mieszkańcy mogli wygodnie porozmawiać z przedstawicielami władz o ważnych dla nich sprawach. Zadbajcie o przyjazną przestrzeń, w której ludziom będzie miło spędzić czas, np. osłoniętą od mocnego słońca, przygotujcie wodę do picia. Zadbajcie o widoczność i rozpoznawalność radnych, przygotujcie naklejki „Jestem radnym”, „Jestem radną” – link do naklejki [plik PDF do druku].

 → Stanowisko z materiałami edukacyjnymi

Czym zajmują się lokalne władze? Co może radny? Za co odpowiada wójt czy burmistrz? Jaką sprawę załatwimy z którym urzędnikiem? Takiej wiedzy nigdy dość. Skorzystajcie z materiałów akcji „Pytaj. Wybieraj. Głosuj” i akcji Masz Głos:

• powieście plakat z kompetencjami gminy, powiatu, województwa – materiał do pobrania [plik PDF do druku];
• rozłóżcie na stołach materiały edukacyjne, np. Kartę Praw Mieszkańca – materiał do pobrania [plik PDF do druku], Narzędziownik Obywatelski – materiały do pobrania [pliki PDF do druku]. Więcej publikacji i broszur znajdziecie na naszej WWW w zakładce publikacje lub możecie bezpłatnie zamówić – link do formularza.

Gdyby udało się ulokować przy stoisku kogoś, kto odpowie mieszkańcom na ewentualne pytania – byłoby idealnie, ale nie jest to konieczne.

→ Quiz samorządowy

Nauka przez zabawę to jest to, nawet tak niełatwej tematyki jak samorządowa. A quizy i krzyżówki lubi każdy, niezależnie od wieku. Przeprowadźcie quiz samorządowy, który każdy może wypełniać indywidualnie, ale możecie też przeprowadzić turniej z drobnymi upominkami – może jedną z nagród będzie np. spotkanie z burmistrzem? Pytania dopasujcie stopniem trudności do wieku uczestników. Warto poważne pytania natury ogólnej (o rolę samorządu) przeplatać pytaniami z wiedzy o Waszej gminie (np. kto jest burmistrzem). Przykładowy quiz samorządowy – link do materiału [formularz online i do formularza PDF – do druku].

→ Afisz: zadaj pytanie radnym

Czego mieszkańcy chcieliby się dowiedzieć, ale boją się lub wstydzą zapytać? Przygotujcie afisz, przygotujcie flamastry, zachęcajcie mieszkańców do zapisywania pytań na afiszu lub – w innej wersji – do wrzucania kartek z pytaniami do specjalnej skrzynki. Afisz ma tę przewagę, że od razu widać, co najbardziej interesuje mieszkańców i może zachęcać do rozmów na gorąco.

Pamiętajcie, aby dla wszystkich było jasne, co zrobicie z pytaniami. Czy posłużą Wam do dalszego drążenia wybranych zagadnień, czy je opublikujecie w  mediach społecznościowych, czy umówiliście się z samorządowcami, że oni na nie odpowiedzą – jeśli tak, to gdzie i kiedy. Może chcecie, aby odpowiedzieli podczas spotkania z mieszkańcami w formie kawiarenki obywatelskiej lub debaty, którą zorganizujecie wspólnie z innymi organizacjami? A może podczas dyżury radnych, o którym wzmianka wyżej?

→ Rozgrywki sportowe z drużyną radnych, urzędników i wójta

Piłka nożna, siatkówka, koszykówka a może szachy lub przeciąganie liny? To na pewno zwiększy rozpoznawalność radnych, „odczaruje” władzę i ułatwi mieszkańcom dalsze kontakty. Jeśli nie lubicie rywalizacji, to może wspólna wycieczka rowerowa?

→ Mapa samorządowych marzeń

Jak ma wyglądać Wasza gmina za kilka lat? Jakie pomysły czy inicjatywy powinny być w niej zrealizowane? Powieście planszę w widocznym miejscu, przygotujcie pisaki. Zanim jednak to zrobicie, przemyślcie, co wydarzy się z mapą po festynie czy innym wydarzeniu, podczas którego będziecie zachęcać mieszkańców do jej wypełniania. Przekażecie ją decydentom? Marzenia mieszkańców to dobry punkt wyjścia i inspiracja do dalszych działań – możecie za jakiś czas zaprosić mieszkańców i władze samorządowe na spacer badawczy, zorganizować debatę lub porozmawiać o sprawie podczas kawiarenki obywatelskiej. Ważne, aby zachęcając mieszkańców do wypełniania mapy, od razu wyjaśniać im czemu to ma służyć.  Mapa samorządowych marzeń – link do materiału [plik PDF do druku].

→ Kawiarenka obywatelska

To dobry sposób, aby w nieformalnej, a więc mniej stresującej atmosferze mieszkańcy mogli porozmawiać z samorządowcami, dopytać o niezałatwione sprawy, podpowiedzieć ważne dla mieszkańców decyzje. Wystarczy postawić 3-4 stoliki z krzesłami, na stolikach postawić talerze z upieczonym w domu ciastem lub paluszkami. Jak zorganizować kawiarenkę – link do materiału.

 → Spacer lokalny

Jeśli w waszej miejscowości jest miejsce, które wymaga zmiany i chcecie do tego przekonać przedstawicieli lokalnych władz, warto zabrać ich – w towarzystwie mieszkańców – na spacer. Jak zorganizować spacery lokalne – link do materiału.

 → Debata o lokalnej sprawie

To bardziej ambitne przedsięwzięcie, z pewnością trudno będzie je wpisać w program festynu, ale przecież święto Waszego miasta może być obchodzone w różnych formach i niekoniecznie w ciągu jednego dnia – możecie zrobić imprezę towarzyszącą. Wybierzcie wcześniej temat, umówcie się na udział przedstawicieli władz, zaproście mieszkańców (zadbajcie, aby przyszły osoby, które znają się na temacie). Jak zorganizować debatę – link do materiałów.

 Menu działań online

Media społecznościowe do dobre miejsce do animowania społeczności lokalnej, np. grupy na Facebooku, profile sołectw, organizacji. Co możecie zrobić w tych miejscach?

→ Opublikujcie post z pytaniem do mieszkańców o pomysły związane z gminą – niech napiszą je w komentarzach. Do posta załączcie mapę marzeń jako grafikę – link do materiału [plik PNG]. Wkrótce po tym opublikujcie mapę jeszcze raz, ale z naniesionymi pomysłami, które zgłosili mieszkańcy. W takim poście warto oznaczyć urząd gminy, miasta, lokalnych decydentów.

→ Zaproście do rozwiązywania quizów samorządowych – link do materiałów [formularze online].

→ Opublikujcie post z „Kartą Praw Mieszkańca” – link do materiału. Możecie przygotować posty z hasłami prezentującymi wybrane przez siebie prawa.

→ Zróbcie post typu „zapytaj radnego”, w którym w komentarzach mieszkańcy będą mogli pytać o ważne dla nich sprawy. Wcześniej umówicie się z jakimś radnym, że będziecie robić taką rzecz i że przekażecie mu pytania. W niedługim czasie opublikujcie odpowiedzi. Możecie też zrobić live’a z radnym, radną.

 Porady praktyczne dla organizatorów

• Wybierzcie termin i miejsce działania z odpowiednim wyprzedzeniem – lokalne wydarzenie z tradycją ułatwi sprawę udziału mieszkańców.
• W przypadku organizacji wydarzenia w miejscu publicznym powinniście uzyskać zgody.
• Pomysł na swoje działanie dopasujcie do charakteru wydarzenia i do Waszych możliwości organizacyjnych – lepiej zrobić mniej a dobrze i wykorzystać zdobyte doświadczenia w kolejnym roku.
• Zadbacie o dostępność miejsca dla osób z różnymi potrzebami.
• Pamiętajcie o uzyskaniu zgody organizatorów wydarzenia na dodanie Waszej inicjatywy do programu. Poproście, aby uwzględnili Was w promocji. Informacja na plakacie przygotowanym przez organizatorów, zapowiedź ze sceny, będą dodatkową zachętą dla mieszkańców.
• Spróbujcie zachęcić władze lokalne do wsparcia Waszej inicjatywy – nie tylko poprzez udział w niej, ale też w formie dofinansowania materiałów czy wykorzystania gminnych kanałów komunikacji. Możecie powołać się na ustawę o samorządzie gminnym, zgodnie z którą „gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców gminy, w szczególności wśród młodzieży, angażując ją w sprawy dla niej istotne” (art. 5b. 1.).
• Przedstawicieli władz lokalnych zaproście z wyprzedzeniem, omówcie ich rolę.
• Pamiętajcie o sojusznikach: lokalne organizacje społeczne czy instytucje mogą pomóc Wam w dotarciu do szerszego grona mieszkańców, użyczyć sprzętu, pomóc podczas samego wydarzenia. Współdziałanie wzmocni też prestiż wydarzenia – w oczach mieszkańców, władz i mediów.
• Zadbajcie, aby informacja o Waszym działaniu dotarła do mieszkańców. Warto przygotować plakaty, zamieścić posty w mediach społecznościowych – swoich i sojuszników. Koniecznie nawiążcie współpracę z lokalnymi mediami.
• Pamiętajcie o podsumowaniu, podzieleniu się wnioskami ze spotkania z mieszkańcami i samorządowcami – może relacja online, albo krótki tekst w lokalnej gazecie.
• Podziękujcie osobom zaangażowanym w przygotowanie i biorącym udział w waszym wydarzeniu.

Jesteśmy ciekawi, co zrobiliście!

Oznaczcie nas @MaszGlos albo dajcie znać na grupie Społeczność Masz Głos