Fundusz korkowy 2012

Możesz kontrolować, na co samorząd w twojej gminie wydaje pieniądze. Czy na pewno środki pochodzące z zezwoleń na sprzedaż alkoholu (tzw. fundusz korkowy) idą na przeciwdziałanie problemom alkoholowym i narkomanii?

Twoim zadaniem jest sprawdzenie, na co w twojej gminie wydawane są środki z funduszu korkowego, i zorganizowanie dyskusji o tym, jak najlepiej je wydawać, by zapobiegać uzależnieniom.

Pieniądze pochodzące z zezwoleń na sprzedaż alkoholu to jedno ze źródeł zasilających budżet gminy. Nie mogą one jednak trafiać do wspólnego worka i być wydawane na dowolny cel, co niestety często się zdarza. Środki z tzw. korkowego (kapslowego) powinny być przeznaczone na profilaktykę i rozwiązywanie problemów alkoholowych i narkomanii. To, jaki sposób najlepiej służy temu celowi, powinno być określone w rocznym Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii. Gminni urzędnicy idą nieraz na łatwiznę i po prostu „uaktualniają” stare programy, przepisując działania z poprzedniego roku.

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii

Realizacja tego zadania ma służyć wywołaniu dyskusji wokół tematu radzenia sobie z problemami alkoholowymi i narkomanią. Pierwsza faza to monitoring wydatków gminy z funduszu korkowego, służący zebraniu informacji jak to wygląda w twojej gminie. Druga to dyskusja, na podstawie wyników monitoringu, z udziałem mieszkańców i władz na temat tego, jak najlepiej owe środki wydawać.

Przeprowadzenie monitoringu wydatków z funduszu korkowego (zebranie i analiza informacji zawartych w dokumentach, takich jak gminne programy, sprawozdania finansowe) ułatwi Ci specjalna aplikacja internetowa. Znajdziesz w niej niezbędne wiadomości – ustawy, orzeczenia, podstawowe pytania i odpowiedzi na temat funduszu korkowego. Otrzymasz konto, na którym będziesz mógł zbierać informacje, dokumenty, zdjęcia, które uznasz za przydatne i ciekawe. Na swoim koncie znajdziesz też formularze, które ułatwią Ci analizę zebranych danych, na podstawie których przygotujesz później raport.

Realizacja zadania pomoże ci zrozumieć, jak wygląda i z czego składa się budżet gminy, nauczysz się, jak korzystać ze swoich praw i nabędziesz kompetencje w kontaktach z władzami gminy, zdobędziesz także informacje o tym, jak wygląda gminna polityka przeciwdziałania problemom alkoholowym i narkomanii.

Jak zrealizować zadanie:

 1. Nie działaj w pojedynkę – znajdź sojuszników. Zorientuj się, dla jakich osób i grup zauważony przez ciebie problem jest równie istotny. Mogą to być organizacje, rodzice, młodzież. Kiedy zawiążecie „lokalną koalicję”, poinformujcie o planach działania władze gminy.

wzór listu

2. Zapoznanie się z dokumentami – sprawdź, na co są wydawane pieniądze z funduszu korkowego. Wiele informacji można znaleźć w Biuletynie Informacji Publicznej (co to jest BIP). Każda gmina musi go prowadzić na swojej stronie. Powinien tam być Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii, sprawozdania z wykonania tego planu, a także informacje o tym, jakie wydarzenia są finansowane z funduszu korkowego. Pobierz ze strony interesujące cię informacje i zapisz w aplikacji internetowej (opis narzędzia internetowego). Ułatwi ci to późniejszą analizę danych. Jeśli w BIP nie ma informacji, których potrzebujesz, złóż wniosek o udzielenie informacji publicznej (o informacji publicznej czytaj więcej na stronie http://www.informacjapubliczna.org.pl). (wzór wniosku). Wniosek wysyłamy drogą elektroniczną, wskazując sposób, w jaki chcemy, aby udzielono nam informacji.

3. Obserwacja wydarzenia finansowanego z funduszu korkowego – wybierz i weź udział w jakimś wydarzeniu, mogą to być dni trzeźwości, festyn, konferencja czy akademia w szkole (tak, takie wydarzenia często finansowane są z korkowego). Wskazówki, na co zwracać uwagę, zawarte są w aplikacji internetowej (formularz obserwacji wydarzenia).

4. Wywiad z wójtem/burmistrzem/prezydentem lub gminnym pełnomocnikiem ds. rozwiązywania problemów alkoholowych – poproś o informacje na temat pozyskiwania i wydawania środków z funduszu korkowego. Porównaj je z danymi z dokumentów (wskazówki do poprowadzenia wywiadu i formularz wywiadu).

5. Analiza informacji zawartych w dokumentach, zebranych podczas obserwacji i w trakcie wywiadu. W analizie informacji pomogą ci proste pytania zawarte w formularzach w aplikacji internetowej. Wszystko będzie można zaprezentować na stronie internetowej. Będzie to podstawa do zorganizowania spotkania i rozmów z mieszkańcami i władzami twojej gminy.

6. Sondaż wśród mieszkańców – spytaj mieszkańców, jakie widzą problemy z alkoholem i narkotykami w gminie, a także jakie działania profilaktyczne należałoby ich zdaniem podjąć. Możesz poprosić o przekazywanie opinii na podany przez ciebie e-mail, przeprowadzić sondę internetową czy uliczną. Wykorzystaj wyniki przeprowadzonego wcześniej monitoringu do tego, aby zainteresować ich tematem (często nie wiedzą, że coś takiego jak fundusz korkowy istnieje). Zachęcaj do zapoznania się z informacjami opublikowanymi na stronie internetowej. Zapraszaj na spotkanie z władzami, które zorganizujesz na koniec zadania.

7. Przygotowanie rekomendacji – co działa dobrze, a co warto poprawić, aby środki z funduszu korkowego były lepiej wydatkowane? Przy tworzeniu rekomendacji znowu przydatna będzie aplikacja internetowa (informacje na temat tworzenia rekomendacji). Rekomendacje wyślij do władz – poproś o uwagi zwrotne w terminie 2 tygodni (po ich otrzymaniu koniecznie ustosunkuj się do nich). Zaproś też od razu na spotkanie otwarte z mieszkańcami. Wspólnie ustalcie termin spotkania. A może uda się zorganizować je wspólnie w Urzędzie?

8. Spotkanie z mieszkańcami i władzami – zorganizuj spotkanie, na którym będziecie rozmawiać o tym, na co warto przeznaczać środki z funduszu korkowego. Podstawą do dyskusji będą wyniki analizy informacji i rekomendacje zawarte w raporcie. Warto przygotować również krótkie zestawienie, na co w twojej gminie wydawane są pieniądze z tego źródła i porównać to ze wskazówkami Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i z ustawą(jak zorganizować spotkanie).

Więcej informacji na temat funduszu korkowego znajdziesz na stronie: http://www.watchdog.org.pl/korkowe